Umqhafazo Poem by Goodenough Sakhile Dlamini

Ngicel’ ukunifundela nank’ umqhafazo
Engiwuthol’ izolo kusihlwa
Kuselula sa bengek’ ulung’ ukufihlwa
Ngingakaqali ngicela ningithembise
Engizokufunda nizongibhekisa

‘’lolu suku ngolwakho lokugcina
Kumele uthandaz’ okokugcina
Uvalelise kubobonk’ abakuthandayo”

Amadolo shayisana, kwaphuthuma ukushaya kwenhliziyo
Yabuya yonke imicabango yezitha zami, abaleka amagama
Ngazikhumbula nezitha zami, abaleka amagama
Ngakuzonda ukuzalwa kwami
Ngabona kusondela ukufa kwami
Ngaphinda kumakhalekhukhwini
Ngabhekisisa lomyalezo’ phuma kumuntu ongaziwa

Ngasukuma ngabheka ewindini nezinyembezi zovalo
Ngawabona eshabalala amaphupho ami
Ngabona lifiphala ikusasa lami
Zehla ngamandl’ okwempophoma ke manj’ izinyembezi
Ngibona luvindi kumnyam’ impela
Ngabuka ngasemnyango, hhayi kepha kusavaliwe
Nokusa kuvaliwe

Sezihambile nesikhathi
Ngab’ abalifakanga lewashi ekudleni kwenja
lesikhathi sesidliwe yinja.
Ngaqhubeka ngafunda umyalezo

“kusas’ ukusa kuzosa nawe
Kuphel’ ukusa kowakho umhlaba
Kuzobe kuphel’ ukusa “
Ngiphinde ngiwafunde lamagama
Kusas’ ukusa kuzosa nawe
Kuphel’ ukusa kowakho umhlaba
Kuzobe kuphele’ ukusa

Ngiyaluze indlu yonke, ivel’ ibe ncane kakhulu
Ngikhumbule wonk’ umunt’ esengimonile
Ngival’ amehlo ngicabange
Aphind’ abalek’ amagama
Kulomhlaba sengibonile
Baning’ esengibonile
Nonkulunkulu ophezul’ usengibonile
Trie! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! trie! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
Kwavulek’ amehlo, emvako msind’ usungenile
Umakhalekhukhwin’ uphazamisile
Ngokubhek’ umunt’ ongaziwa
Uvalo ngamandle ke manje
Kum’ inqondo, ngiyibambe? ngiyiyeke?

Ngicel’ ukunifundela nank’ umqhafazo
Engiwuthol’ izolo kusihlwa
Kumakhalekhukhwini bengek’ ulunge ukufihlwa
Ngingakaqali ngicela ningithembise
Engizokufunda nizongibhekisa

Sibuy’ isibindi, sibuy’ isibili
Ngawudumela ngawubeka endlebeni
Ngathi mlomo wami kobe wonakele
Ngilalele.Ngizw’ eliphans’ elisabisayo ngesankahlu
“kuhle ngob’ usawuphendula
Ungab’ usanyakaz’ ima njengob’ umile
Ungab’ usaqalaza ngase windini
Ngizobuchitha manje ubuchopho
Kuzomele ngikufundisil’ isifundo nabany’ abezayo bezofunda
Zonk’ izindlela zakho zobubi ngikunikil’ ithuba lokuzilungisa
Kepha awulalelanga
Nezincwadi ngazibhala kepha awuzifundanga
Nezimbongi zabhong’ awuzilalelanga
Nezithunywa ngizithumile keph’ anizilalelanga

Manj’ sekuyisikhath’ sokukhokhela amaphutha akho
Namhlanje ngiyayithatha lempilo yakho
Ngikhalel’ abazali bakho
Ngingabakhohlw’ abathandiweyo bakho
Yebo ngawakho, uz’ ukhumbule ngawakho
Ubatshele bengifikile nguwunkulunkulu wakho

Qo! Qo! Qo! Qo! Qo! Qo!
Haybo yini mama kwenzenjan
Yeyi vuka wena ulele ngalesikhathi

Lelo phupho langenza ngaba namaphupho.
Ngiyabon’ angisoze ngaphupha
Namhlanje ngyaphupha ngiphumelele
Bheka nje ngephupho senginephupho.