Un sol, la dicha
sorprende a la mesera que recibe
la propina cual dios del mismo nombre.
Un sol rojo en la playa, píxel en el ojo
de una foto digital que no debimos sacarnos,
interrumpido por líneas de nube (las cataratas)
y la tele del bus,
polvo que impide otros polvos
en un desierto que ningún pasajero reclama,
inadvertido el mar (el iris).
El bus auspicia la negra carretera
que corta el arrebol,
una camiseta que sería de rangers
si estuviera en mi tierra y no
donde ninguna construcción se ha terminado
para eludir impuestos o mirar las estrellas,
apenas cubiertas por la ropa interior colgada
y flameando: camisetas de un equipo pequeño
visitando el estadio de la masa tevita.
La rueda del triciclo armando un taco, este sol
tres cuartos en el agua su reflejo,
más la pantalla del bus que ese ojo rojo.
Una vez me dijeron que era un sol.
Y si para tocar el sol bastaba
poner el dedo chico en la primera
cuerda luego del do, siempre enseñaron
mejor el anular, voltearlos
como el cartel -cerrado- en los boliches
y me dan ganas de contarles cuál
es el cambio de sol a peso,
pero la tasa es otra (juego de manos
y muecas) cuando la pronuncio
en la guitarra.
En el cielo despejado no hay puntos de referencia
para decir cerca o lejos.
Mejor que venga el sol, que trague
a quienes lo permiten apenas quince días
retribuyendo el año de maltratos
(era gratis, gratuito, gratis, gratis).
Con el color ladrillo de las casas
sin terminar (ya, casi todas)
dorado el oro, el día, el hombre
no la plata, la luna, la mujer (acaso la pantalla
o bien la dicha de la mesera que recibe
la propina cual dios del mismo nombre).
Las decenas de veces que intentamos la foto
con la puesta de sol, la espera
por revelar un rollo que nos presentaría
negros de nuevo, tapando un rojo inentendible.
En la ciudad que habito yo decido
si me alimento, si me abrigo, si miro mis pisadas cuando vuelva.
Quien decide afuera es el sol,
si crece algo de comer, si muero
de hipotermia o transpiro.
Le rezaría a él antes que a nadie:
yema de huevo de campo
derramada en mar la copa
no del galán de la tele
sí de los espectadores.
La clara previa a revolverse es una nube
y el cielo cubre la paila.
El ruido de ese aceite recuerda al de las olas
cuando se está en el mar y no con la conchita en el oído,
a regadores cuando empapan, y
las películas nos robaron hasta el atardecer.
El bus nos ha robado el viaje.
Al sol lo construyeron jornaleros
como los de este bus, que ni lo miran
ahora que la energía puede inventarse en otros soles,
que no los broncearán
aunque se juren invitados.
Difícil adorar a un único sol
cuando ya existe la palabra soles
y uno no sabe si vio el mismo ayer
(cambiaron el camino y la abrazada)
cuando al camino le salieron brotes
y a la que amamos, el fruncido ceño
las decenas de veces que intentamos la foto
con la puesta de sol, la espera
por revelar un rollo que nos presentaría
negros de nuevo, tapando un rojo inentendible
como el del ojo en tomas digitales.
Acaso quede el puro rojo
que ven los cerrados cuando al sol,
delgados pájaros de interferencia.
La terramoza (qué palabra) dice
que para una mejor visión de la película
se cierren las cortinas.
...
Ein Sol, das Glück
überrascht die Kellnerin, die das Trinkgeld
erhält, das den Namen des Sonnengotts trägt.
Sonnenrot über dem Strand, Pixel im Auge
eines Digitalfotos, das wir besser nicht gemacht hätten,
durchbrochen von Wolkenlinien (die Wasserfälle)
und dem Bildschirm im Bus,
Staub, der weiteren Staub verhindert,
in einer Wüste, nach der kein Reisender verlangt,
unbeachtet das Meer (die Iris).
Der Bus erspäht die schwarze Fahrbahn
die das Abendrot kappt,
ein Trikot, das eins der Rangers de Talca wäre,
befände ich mich in meinem Land und nicht
dort, wo kein Haus zu Ende gebaut wurde,
um Steuern zu sparen oder in die Sterne zu schauen,
kaum verdeckt von der Unterwäsche, die da auf der
Leine flattert: Trikots einer kleinen Mannschaft,
zu Besuch im Stadion des Fernsehvolks.
Das Dreirad verursacht einen Stau, das Spiegelbild
dieser Sonne zu drei Vierteln im Wasser,
eher der Bildschirm des Busses als dieses rote Auge.
Einst nannte man mich Sonnenschein.
Und wenn es, um ein sonnenhelles G zu spielen,
genügte, den kleinen Finger nach dem C auf
die erste Saite zu legen, warum hieß es dann
immer, besser den Ringfinger nehmen, umgreifen
wie man in Clubs das »Geschlossen«Schild
umdreht,
wobei ich Lust bekomme, euch zu erzählen, wie
der Kurs des Sol zum Peso steht,
aber der Wechsel ist ein anderer (ein Spiel mit Gesten
und Grimassen), wenn ich ihn
auf der Gitarre anstimme.
Am wolkenlosen Himmel fehlen Bezugspunkte
um nah oder fern zu sagen.
Besser, die Sonne käme heraus, verschluckte
jene, die sie kaum zwei Wochen gewähren
zur Entschädigung für ein Jahr Misshandlung
(es war gratis, kostenlos, gratis, gratis).
Mit der ziegelroten Farbe der halbfertigen
Häuser (tatsächlich, fast alle)
vergoldet der Goldschmuck, der Tag, der Mann
nicht die Silbermünze, die Mondnacht, die Frau
(vielleicht der Bildschirm
oder vielmehr das Glück der Kellnerin, die das Trinkgeld
erhält, das den Namen des Sonnengotts trägt).
Die etlichen Male, die wir das Foto mit dem
Sonnenuntergang machen wollten, die Warterei
bis der Film entwickelt ist, der uns wieder nur
schwarz zeigen wird und ein unergründliches Rot verdeckt.
In der Stadt, in der ich wohne, entscheide ich selbst
ob ich esse, mich warm anziehe, bei der Rückkehr meine
Fußspuren betrachte.
Dort draußen hingegen entscheidet die Sonne
ob etwas Essbares wächst, ob ich an Unterkühlung
sterbe oder schwitze.
Zu ihr würde ich noch am ehesten beten:
Eigelb vom Lande,
im Meere geleert sei der Kelch,
nicht der des Liebhabers im Fernsehen,
so doch jener der Zuschauer.
Bevor es vermengt wird, ist das Eiweiß eine Wolke
und der Himmel bedeckt die Pfanne.
Das knisternde Öl erinnert an Wellen,
wenn man am Meer ist, nicht mit einer Muschel am Ohr,
an Gießkannen, die man auskippt, und
die Filme stahlen uns noch die Abenddämmerung.
Der Bus hat uns die Reise gestohlen.
Die Sonne haben Tagelöhner errichtet
wie die hier im Bus, die sie nicht mal ansehen
heute, da man Energie auf anderen Sonnen gewinnen kann,
die sie nicht bräunen werden,
selbst wenn sie darauf wetten.
Es ist schwierig, eine einzige Sonne anzubeten,
wenn es schon das Wort Sonnen gibt
und man nicht weiß, ob man gestern dieselbe sah
(andere Strecke, andere Umarmung),
als sich auf dem Weg Sprosse regten
und auf der Stirn der Liebsten ein Runzeln,
die etlichen Male, die wir das Foto mit dem
Sonnenuntergang machen wollten, die Warterei
bis der Film entwickelt ist, der uns wieder nur
schwarz zeigen wird und ein unergründliches Rot verdeckt,
wie das der Augen bei Digitalaufnahmen.
Vielleicht wird das reine Rot bleiben,
das verschlossener Augen, die in die Sonne schauen,
feine Interferenzvögel.
Die Reisebusbegleiterin (was für ein Wort) sagt,
um den Film besser sehen zu können,
schließe man die Vorhänge.
...
Um sol, a fortuna
surpreende a garçonete que recebe
a gorjeta qual deus do mesmo nome.
Um sol vermelho na praia, píxel no olho
de uma foto digital que não devíamo-nos tirar,
interrompida por linhas de nuvem (as cataratas)
e a tevê do ônibus,
poeira que impede outras poeiras
em um deserto que nenhum passageiro reclama,
despercebido o mar (a íris).
O ônibus auspicia a estrada negra
que corta o arrebol,
uma camiseta que seria do rangers
se estivesse na minha terra e não
onde nenhuma construção se concluiu
para evadir impostos ou olhar as estrelas,
apenas cobertas por roupa íntima pendurada
e flamejando: camisetas de uma equipe pequena
visitando o estádio da masa televisiva.
A roda do triciclo armando um tráfego este sol
seu reflexo três quartos na água,
mais a tela do ônibus que esse olho vermelho.
Uma vez me disseram que era um sol.
E se para tocar o sol bastava
pôr o dedo mínimo na primeira
corda depois do dó, sempre ensinaram
melhor o anular, contorná-los
como o cartel -fechado- nos bares
e me dá vontade de lhes dizer qual
é o câmbio de sol para peso,
mas a taxa é outra (jogo de mãos
e caretas) quando a pronuncio
na guitarra.
No céu despejado não há pontos de referência
para dizer perto ou longe.
Melhor que venha o sol, que trague
a quem os permitem apenas quinze dias
retribuindo o ano de maltratos
(era grátis, gratuito, grátis, grátis).
Com a cor tijolo das casas
sem terminar (já, quase todas)
dourado o ouro, o dia, o homem
não a prata, a lua, a mulher (por acaso a tela
ou melhor a fortuna da garçonete que recebe
a gorjeta qual deus do mesmo nome).
As dezenas de vezes que tentamos a foto
com o pôr do sol, a espera
por revelar um rolo que nos apresentaria
negros de novo, tapando um vermelho incompreensível.
Na cidade que habito eu decido
se me alimento, se me abrigo, se olho minhas pisadas quando me vire.
Quem decide lá fora é o sol,
se cresce algo de comer, se morro
de hipotermia ou transpiro.
Rezaria antes para ele que por ninguém:
gema de ovo do campo
derramada no mar a taça
não do galã da tevê
e sim dos espectadores.
A clara prévia a revolver-se é uma nuvem
e o céu cobre a frigideira.
O ruído desse azeite lembra o das ondas
quando se está no mar e não com a concha no ouvido,
a regadores quando encharcam, e
os filmes nos roubaram até o entardecer.
O ônibus nos tem roubado a viagem.
Ao sol jornaleiros o construíram
como os deste ônibus, que nem olham-no
agora que a energia pode inventar-se em outros sóis,
que não os bronzearão
ainda que se jurem convidados.
Difícil adorar a um único sol
quando já existe a palavra sóis
e um não sabe se viu ontem o mesmo
(mudaram o caminho e a abraçada
quando no caminho lhe saíram brotos
e a que amamos, o cenho franzido
as dezenas de vezes que tentamos a foto
com o pôr-do-sol, a espera
por revelar um rolo que nos apresentaria
negros de novo, tapando um vermelho incompreensível
como o do olho em tomadas digitais.
Por acaso fique só o vermelho puro
que veem os fechados sob o sol,
delgados pássaros de interferência.
A terramoça (que palavra) disse
que para uma melhor visão do filme
fechem as cortinas.
...
Nunca aprendimos a saltar la cuerda.
Mis padres la olvidaron
en el bazar de Presidente Errázuriz
dos nueve cero uno.
Al techo del lugar sigue amarrada,
balanceando a mi abuelo.
...
Niemand wollt' uns zeigen, wie man so ein Seil springt.
Meine Eltern haben es vergessen
im Laden auf der Presidente Errázuriz
zwei neun null eins.
Dort ist es noch immer an die Decke geknotet
und schaukelt meinen Opa
...
We never learned to jump rope.
My parents left ours
in the shop at twenty-nine
President Errázuriz Street.
It is still tied to the ceiling
my grandfather swinging below.
...
Nigdy nie nauczyliśmy się skakać na sznurku.
Rodzice zapomnieli go
w sklepie na Alei Errázuriz
dwa dziewięć zero jeden.
U sufitu nadal wisi uwiązany
kołysząc mojego dziadka.
...
Nunca aprendemos pular corda.
Meus pais a esqueceram
no bazar do Presidente Errázuriz
dois nove zero um.
No teto do lugar segue amarrada,
balançando meu avô.
...
Esto
la caja de zapatos donde vivo
la caja de zapatos donde vive mi padre.
Dos zapatos izquierdos.
-Cuando chica quería ser artista, veterinaria o astronauta.
-Yo arquitecto (me mira y no me cree).
Mi papá me llevó a la construcción algunos sábados. A mí me
encantaba. Una vez le pregunté en qué consistía su trabajo.
Me dijo que el arquitecto (primera vez que oía esa palabra y
me sonó importante de inmediato, como archiduque)
imaginaba el edificio y que la pega de él consistía en que
simplemente no se cayera. Un trabajo que sólo imaginaba
lugares me pareció extraordinario. No así la opaca labor del
padre. Los lugares imaginados se le comunicaban con dibujos.
Y a eso dediqué mi infancia, a dibujarle rascacielos y chozas.
La pega de mi papá consiste en que no se caigan.
...
Esto
como una reproducción a escala
del hielo
que remite al dibujo oficial de un copo de nieve.
La simetría de unas líneas que no están en la nieve:
que sean clavos grandes. Que entre ellos haya plumas blancas.
Que al hacerse más grandes
den cuenta de lo que significa hacerse grande: f r a g i l i d a d .
Lo que hace a las líneas entrecruzadas decir -nieve.
Cuántas líneas sobre un papel se necesitan para verla,
alguien se pregunta al mirar que nieva tras la ventana.
Luego pasa la vista sobre el dibujo en dirección al que hizo antes
de un animal.
¿Qué ve la niña de un año en el trazo,
que dice -miau- cuando lo apunta?
¿Cuándo comienza
a ser un gato ese dibujo?
Deja las dos dimensiones del dibujo y vuelve a las tres
dimensiones de la tarde,
de la reproducción a escala del hielo.
Una escultura.
Una escultura hacía perpetuo lo fugaz.
Pero si a una escultura le crece algo en la mejilla
pasto por ejemplo, hace fugaz lo perpetuo del hierro.
Hacer fugaz lo perpetuo, un bien de consumo
que antes duraba para siempre:
radio, mesa, casa. El sobreconsumo afecta la escultura.
Lo perpetuo
y su defensa
contra el consumo y sus dueños.
La perpetuidad es revolucionaria.
La perpetuidad es f r á g i l .
Como el hielo
cuando es representado en la escultura.
...
Das hier
wie eine maßstabsgetreue Nachbildung
des Eises
erinnert an die offizielle Zeichnung einer Schneeflocke.
Die Symmetrie von Linien, die der Schnee nicht birgt:
große Nägel zum Beispiel. Und zwischen ihnen weiße Federn.
Und wenn sie größer werden,
zeigen sie, was Großwerden bedeutet: Z e r b r e c h l i c h k e i t.
Das verschafft den gekreuzten Linien die Bezeichnung »Schnee«.
Wie viele Linien braucht es auf einem Papier, damit er sichtbar wird,
fragt sich jemand, der zuschaut, wie es schneit hinter dem Fenster.
Dann wandert sein Blick von der Zeichnung zu der vorherigen,
die ein Tier zeigt.
Was sieht das einjährige Mädchen in der Skizze,
die ihr beim Draufzeigen ein »Miau« entlockt?
Wann wird
diese Zeichnung zur Katze?
Er verlässt die zwei Dimensionen der Zeichnung und kehrt zurück zu den drei Dimensionen des Nachmittags,
der maßstabsgetreuen Nachbildung des Eises.
Eine Skulptur.
Eine Skulptur macht das Vergängliche beständig.
Aber wenn einer Skulptur etwas an der Wange wächst,
Gras zum Beispiel, wird das beständige Eisen vergänglich.
Das Beständige vergänglich machen, einen Gebrauchsgegenstand,
der früher ewig währte:
Radio, Tisch, Haus. Der Überfluss erschüttert die Skulptur.
Das Beständige
und seine Verteidigung
gegen den Konsum und dessen Herren.
Die Beständigkeit ist revolutionär.
Die Beständigkeit ist z e r b r e c h l i c h.
Wie das Eis
festgehalten in einer Skulptur.
...
This
like a full-scale reproduction
of ice
that recalls the official drawing of a snowflake.
The symmetry of lines not in the snow:
let them be long nails. Let white feathers lie between them.
As they get bigger
they realize what it means to get bigger: f r a g i l i t y .
Which makes crisscrossing lines read ‘snow.'
How many lines on a piece of paper does it take to see it,
someone asks, watching the snow fall outside the window.
Then glances across his drawing to one he's just made
of an animal.
What does a one-year-old child see in a pen's mark
so that she says ‘meow' when she points to it?
When does that drawing
begin to be a cat?
He leaves the two dimensions of the drawing and comes back to the three
dimensions of the afternoon,
of the full-scale reproduction of ice.
A sculpture.
A sculpture made permanent what was fleeting.
But something growing on the cheek of a sculpture,
grass for instance, can make fleeting the permanence of iron.
To make fleeting what is permanent, a consumer good
that used to last forever:
radio, table, house. Overconsumption alters the sculpture.
What is permanent
and its defense
against consumption and its owners.
Permanence is revolutionary.
Permanence is f r a g i l e .
Like ice
depicted in a sculpture.
...
Como quien carga un maremoto y por silenciarlo
mira con desprecio a quien no carga alguno
o no lo silencia,
el día que la vuelva a ver
veré expectativas y no esperanza, la poca mandíbula, anchura
de hombros, planicie de pechos, gordas las caderas,
un termómetro y no el termostato.
Diré -ya no le tengo ganas-. ¿Y es que deseo algo ahora
que para iluminarnos no hace falta el fuego?
Con la memoria de las yemas digitaré sus poros
podremos hacerlo con vista al mar, pero lo hacíamos en el mar
y con lluvia, rodillas en la calle, afuera los duraznos, adentro
del funicular, boca abajo sobre la mesa de una pirámide. Una serie
de postales disueltas en agua, láminas del álbum, guías de despacho:
la gota de tortura china cava inocente en la cabeza
del condenado un agujero hacia la muerte. Una gota de agua.
Muñoz es quien repite la sentencia mientras tiembla su vaso
al tacto de otras manos -el miembro de tortura china
cava inocente en este pubis de condenada
un agujero hacia la muerte- una película que lleva cuatro horas,
la pareja sentada, las piernas en un lazo deletrean el muro.
Un guijarro guarda esa falta de greda.
No quita la sed mi negra, pues lo deseado no llena el cuerpo
de esta botella y si lo cubre es por mientras. Un envase vacío
de boca ancha, al que lo cargan bolsas o sellan tapas. O sellan
tapas sí, que se acumulan después de tanta rosca en la basura.
Quedo solo de envase no retornable.
Me esperará si llego tar-
desde ella me demoro
y me daré cuenta: con el atraso la perpetúo
como el deseo en los vestidos largos
o en años sin decirse.
El mar arriba el cielo abajo. Una ciudad se incendia
o se abandona y entran cenizas por el techo.
Ella de pie y al lago tembloroso lo cubren pétalos: la alfombra
donde acostar la orilla, que apenas por llevar sus nombres
hayamos sido aquéllos. Lo deseado no llena esta botella
sólo la arropa como una bolsa o una tapa.
El trueque de las ganas (color mascar la guinda
saborear y molerla, sonidos pareci-
dos pasajes de ida)
por el alivio del primer foco en una carretera a oscuras
(podremos hacerlo con vista al mar, pero lo hacíamos en el mar).
Un foco no es un paradero, los buses aceleran sin mí,
pegado en cómo lo alguna vez deseado ya no existe,
pues lo deseado muta.
Y uno no.
...
No tuve un amigo imaginario.
No me subí con él a una casa en el árbol ni a los árboles.
No formé una pandilla ni hice pactos de sangre con los vecinos.
No jugué con ellos en la calle,
no me manché con barro porque ellos lo hiciesen
ni me entré por comida casera.
No usé la jardinera igual a mi hermano.
No me gustó la más linda del curso, no formé un club de nada.
No fui punk ni metalero. No actué en una compañía.
No me asocié a un club deportivo ni a una liga de fútbol,
menos a una tribu urbana.
No participé en ninguna junta de vecinos.
No milité en un partido político.
Casi ni fui a los cumpleaños familiares. No conocí a los sobrinos menores.
No conviví con una pareja ni me proyecté más allá de sus caderas.
No llamé ni me llamaron diariamente.
Nadie me fue y a nadie le fui incondicional. Ni lo pedí.
No tuve un colectivo ni un grupo cerrado de amigos.
No hubo una cofradía a la que pedirle pega,
no recurrí a influencias protectoras, ni las hubo.
No trabajé con compañeros de estudio.
No confabulé con grupo alguno para instalar a alguien.
No me esperó nadie en las ciudades a que me mudé ni tuve domicilio fijo.
No me sentí inseguro para pedir el mismo cigarrillo o el mismo trago
de la tele. No tuve tele ni sus temas.
No tuve cargas familiares en la isapre ni tuve isapre.
Tampoco ropa de marca ni la necesité.
No me inscribí en messenger, blogs, fotologs ni facebook.
No tuve deudas ni aparenté lo que no tuve.
Mi tiempo pasado jamás me pareció mejor.
No cambié mi vida por la de nadie ni lo haría.
No los cargué con mis problemas por parecerme menos graves
y los del resto me fastidiaron un poco.
Soy absolutamente libre (y me arrepiento).
...
Ich hatte keinen Fantasiefreund.
Ich bin weder mit ihm in Baumhäuser geklettert noch auf Bäume.
Ich gehörte keiner Bande an und habe keine Blutsbrüderschaft mit den Nachbarn geschlossen.
Ich habe nicht mit ihnen auf der Straße gespielt,
habe mich nicht dreckig gemacht, nur weil sie das gemacht haben,
bin auch nicht zum Essen mit zu ihnen gegangen.
Ich habe nicht die gleichen Hosen getragen wie mein Bruder.
Ich stand nicht auf die Klassenschönste, habe keinen Club für irgendwas gegründet.
Ich war weder Punk noch MetalFan.
Ich habe in keiner Theatergruppe gespielt.
Ich bin keinem Sportverein beigetreten, war nie in einer Fußballmannschaft,
erst recht nicht Teil einer Jugendbewegung.
Ich habe keiner Nachbarschaftsversammlung beigewohnt.
Ich war nie Mitglied einer politischen Partei.
Ich bin fast nie zu Familiengeburtstagen gegangen. Meine kleinen Neffen kenne ich nicht.
Ich habe weder mit einer Freundin zusammengewohnt, noch mich über ihre Hüften hinaus mit ihr befasst.
Ich habe weder jemanden täglich angerufen, noch bin ich selbst täglich angerufen worden.
Niemand lag mir je zu Füßen oder ich ihm, noch habe ich mir das gewünscht.
Ich war nie Teil eines Kollektivs oder einer Clique.
Ich bin keiner Genossenschaft beigetreten, die einen Job für mich gehabt hätte,
habe keine schützende Hand in Anspruch genommen, es gab auch keine.
Ich habe nicht mit Studienkollegen zusammen gelernt.
Ich habe mich mit keiner Gruppe verschworen, um jemanden zu befördern.
Niemand hat mich je in den Städten erwartet, in die ich gezogen bin, noch hatte ich einen festen Wohnsitz.
Ich hatte nie Bedenken, mir die Zigarette oder den Drink aus dem Fernsehen zu kaufen. Ich hatte
weder einen Fernseher, noch kannte ich seine Moden.
Ich hatte keine Familienlasten in der Privatversicherung, noch hatte ich eine Privatversicherung.
Auch keine Markenklamotten, die brauchte ich auch nicht.
Ich habe mich weder bei Messenger angemeldet, noch bei Blogs, Fotologs oder Facebook.
Ich habe weder Schulden gemacht, noch Vermögen vorgetäuscht, das ich nicht hatte.
Frühere Zeiten schienen mir nie besser.
Ich habe nie mein Leben für irgendjemanden verändert und würde das auch nicht tun.
Ich habe nie jemanden mit meinen Problemen belastet, um mein Herz zu erleichtern,
und die der anderen ödeten mich immer ziemlich an.
Ich bin vollkommen frei (und bereue es).
...
I didn't have an imaginary friend.
I didn't climb trees or into a tree house with him
I didn't form a gang or make blood pacts with the neighbors.
I didn't play out in the streets with them,
I didn't dirty myself with mud because they did
or go inside for home-cooked food.
I didn't wear overalls like my brother.
I didn't like the prettiest girl in my class, I didn't start any clubs.
I wasn't a punk or a metalhead. I didn't act in a theater group.
I didn't join a sports club or a soccer league
much less an urban tribe.
I wasn't a member of the neighborhood association.
I didn't campaign for a political party.
I seldom went to family birthday parties. I didn't know my younger relatives.
I didn't move in with my girlfriend or project myself beyond her hips.
I didn't call and no one called me every day.
No one gave themselves entirely to me and I to no one. I didn't ask it.
I didn't have a group or a close circle of friends.
There was no guild to ask for work,
I didn't turn to influential protectors, nor did I have any.
I didn't study with my classmates.
I didn't plot with a group to get anyone into office.
No one came to meet me when I moved to new cities and I had no permanent address.
I didn't out of insecurity buy the same cigarettes or alcohol
that I saw on TV. I didn't have a TV or anything it advertised.
I had no dependents on my health insurance policy, nor did I have health insurance.
Or name brand clothing, nor did I need it.
I didn't sign up for instant messaging, blogs, photologs, or facebook.
I didn't have debts or pretend to own more than I did.
My past has never seemed better to me.
I didn't trade my life for anyone else's and I wouldn't.
I didn't burden anyone with my problems because they seemed less serious
and everyone else's annoyed me a little.
I am absolutely free (and I regret it).
...
Nie miałem wyimaginowanego przyjaciela.
Nie wspinałem się z nim do domku na drzewie ani na drzewa.
Nie miałem swojej bandy ani nie zawierałem przymierza krwi z sąsiadami.
Nie bawiłem się z nimi na ulicy,
nie brudziłem się błotem, tak jak oni by to robili,
ani nie wracałem do domu na jedzenie.
Nie używałem ogrodniczek takich samych, jak mój brat.
Nie podobała mi się najładniejsza w klasie, nie stworzyłem żadnego klubu.
Nie byłem punkiem ani metalem. Nie grałem w żadnym teatrzyku.
Nie zostałem członkiem klubu sportowego ani ligi piłkarskiej,
tym bardziej żadnego miejskiego plemienia.
Nie uczestniczyłem w żadnym zebraniu wspólnoty.
Nie udzielałem się w partii politycznej.
Prawie nie chodziłem na uroczystości rodzinne. Nie poznałem młodszych kuzynów.
Nie mieszkałem razem z partnerką ani nie wyobrażałem sobie przyszłości poza jej biodrami.
Nie dzwoniłem ani nie odbierałem codziennie telefonów.
Nikt dla mnie ani ja dla nikogo nie byłem konieczny. Ani o to nie prosiłem.
Nie miałem swojego kolektywu ani zamkniętej grupy przyjaciół.
Nie było bractwa, które mógłbym poprosić o pracę,
nie uciekałem się do wpływów ochronnych, nie było ich.
Nie pracowałem razem z kolegami ze studiów.
Nie konfabulowałem z jakąkolwiek grupą, żeby kogoś zainstalować.
Nie czekał na mnie nikt w miastach, do których się przeprowadzałem i nie miałem stałego miejsca
zamieszkania.
Nie czułem się niepewny, by poprosić o tego samego
papierosa czy ten sam łyk
z telewizji. Nie miałem telewizji ani jej tematów.
Nie płaciłem za ubezpieczenie rodzinne ani nie miałem prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego.
Nie miałem też markowych ubrań i nie potrzebowałem ich.
Nie założyłem konta na messengerze, blogach, fotologach ani facebooku.
Nie miałem długów ani nie udawałem, że mam coś czego nie mam.
Mój czas przeszły nigdy nie wydawał mi się lepszy.
Nie zamieniłem się z nikim na życie i nie zrobiłbym tego.
Nie zrzucałem swoich problemów na innych, żeby wydały mi się mniej poważne,
a te cudze trochę mnie znużyły.
Jestem absolutnie wolny (i bardzo żałuję).
...
Sólo la vuelta de otras niñas en bicicleta
da origen a la plaza en donde puedo escribirte.
Los círculos concéntricos del cielo
trazan decenas de gaviotas
mientras tu mano se esculpe a sí misma
(vuelos de águila sobre el tocador).
Estos retoques a la piel del mar
hacen de los pelícanos cucharas
en las pestañas del océano.
El agua es tu perfil,
oculto por la niebla de los puertos
girando en bicicleta.
...
Allein andere Mädchen auf Fahrrädern
erwecken den Ort, von dem aus ich dir schreiben kann.
Die konzentrischen Kreise des Himmels
beschreiben dutzende Möwen
während deine Hand sich selbst meißelt
(Adlerschwingen über dem Schminktisch).
Diese Retusche der Meereshaut
macht aus Pelikanen Zangen
auf den Wimpern des Ozeans.
Das Wasser ist dein Schattenriss,
verborgen im Nebel der Häfen
dreht er seine Runden auf dem Rad.
...
Tylko okrążenie innych dziewczynek na rowerze
daje początek miejscu, skąd mogę do ciebie napisać.
Koncentryczne kręgi na niebie
kreśli dziesięć mew
podczas gdy twoja dłoń rzeźbi samą siebie
(przeloty orła ponad toaletką).
Te retusze na skórze morza
czynią z pelikanów zalotki
na rzęsach oceanu.
Woda jest twoim profilem,
okrytym mgłą portów,
krążącym na rowerze.
...
Soles
Un sol, la dicha
sorprende a la mesera que recibe
la propina cual dios del mismo nombre.
Un sol rojo en la playa, píxel en el ojo
de una foto digital que no debimos sacarnos,
interrumpido por líneas de nube (las cataratas)
y la tele del bus,
polvo que impide otros polvos
en un desierto que ningún pasajero reclama,
inadvertido el mar (el iris).
El bus auspicia la negra carretera
que corta el arrebol,
una camiseta que sería de rangers
si estuviera en mi tierra y no
donde ninguna construcción se ha terminado
para eludir impuestos o mirar las estrellas,
apenas cubiertas por la ropa interior colgada
y flameando: camisetas de un equipo pequeño
visitando el estadio de la masa tevita.
La rueda del triciclo armando un taco, este sol
tres cuartos en el agua su reflejo,
más la pantalla del bus que ese ojo rojo.
Una vez me dijeron que era un sol.
Y si para tocar el sol bastaba
poner el dedo chico en la primera
cuerda luego del do, siempre enseñaron
mejor el anular, voltearlos
como el cartel -cerrado- en los boliches
y me dan ganas de contarles cuál
es el cambio de sol a peso,
pero la tasa es otra (juego de manos
y muecas) cuando la pronuncio
en la guitarra.
En el cielo despejado no hay puntos de referencia
para decir cerca o lejos.
Mejor que venga el sol, que trague
a quienes lo permiten apenas quince días
retribuyendo el año de maltratos
(era gratis, gratuito, gratis, gratis).
Con el color ladrillo de las casas
sin terminar (ya, casi todas)
dorado el oro, el día, el hombre
no la plata, la luna, la mujer (acaso la pantalla
o bien la dicha de la mesera que recibe
la propina cual dios del mismo nombre).
Las decenas de veces que intentamos la foto
con la puesta de sol, la espera
por revelar un rollo que nos presentaría
negros de nuevo, tapando un rojo inentendible.
En la ciudad que habito yo decido
si me alimento, si me abrigo, si miro mis pisadas cuando vuelva.
Quien decide afuera es el sol,
si crece algo de comer, si muero
de hipotermia o transpiro.
Le rezaría a él antes que a nadie:
yema de huevo de campo
derramada en mar la copa
no del galán de la tele
sí de los espectadores.
La clara previa a revolverse es una nube
y el cielo cubre la paila.
El ruido de ese aceite recuerda al de las olas
cuando se está en el mar y no con la conchita en el oído,
a regadores cuando empapan, y
las películas nos robaron hasta el atardecer.
El bus nos ha robado el viaje.
Al sol lo construyeron jornaleros
como los de este bus, que ni lo miran
ahora que la energía puede inventarse en otros soles,
que no los broncearán
aunque se juren invitados.
Difícil adorar a un único sol
cuando ya existe la palabra soles
y uno no sabe si vio el mismo ayer
(cambiaron el camino y la abrazada)
cuando al camino le salieron brotes
y a la que amamos, el fruncido ceño
las decenas de veces que intentamos la foto
con la puesta de sol, la espera
por revelar un rollo que nos presentaría
negros de nuevo, tapando un rojo inentendible
como el del ojo en tomas digitales.
Acaso quede el puro rojo
que ven los cerrados cuando al sol,
delgados pájaros de interferencia.
La terramoza (qué palabra) dice
que para una mejor visión de la película
se cierren las cortinas.
Enrique Winter (Santiago,1983) - Poeta, narrador y traductor chileno. Licenciado en Derecho y magíster en Escritura Creativa por Universidad de New York. Ha sido editor en Ediciones del Temple, y creador y coordinador del diplomado en Escritura Creativa en la Pontificia Universidad Católica de Valparaíso (Chile) .
Ha publicado en poesía al menos cuatro libros propios entre los que cabe destacar: Atar las naves (2003) , Rascacielos (2008) , Guía de despacho (2010) y Lengua de señas (2015) . Su primera novela Las bolsas de basura (2015) ha recibido muy buenas críticas y está trabajando en la segunda.
Enrique Winter (Santiago,1983) is a Chilean poet, writer and translator. He got a Bachelor of Law and Master of Creative Writing from the University of New York. As a poet he has published four books: 'Tie the ships' (2003) , 'Skyscraper' (2008) , 'Office Guide' (2010) and 'Sign Language' (2015) .